مناسبات فقه و سیاست در مکتب اصفهان
نویسندگان
چکیده
مکتب فقهی اصفهان که ابتدا توسط عالمان مهاجر جبل عامل تأسیس و سپس با همراهی عالمان ایرانی و مقارن با تأسیس دولت صفوی به کار خود ادامه داد، یکی از موفق ترین و کارآمدترین مکاتب فقهی شیعه بوده است. در این مکتب، دو گرایش کلان اصولی و اخباری وجود دارد که هر کدام، ضمن داشتن برخی اشتراکات، تعامل ویژه ای با حوزه سیاست داشته اند. بی شک، تجربه ورود آشکار و حداکثری فقه در هسته قدرت سیاسی در این دوره، سرمایه ای مهم برای نظام های سیاسی دینی در آینده ایران اسلامی حتی دوره جمهوری اسلامی بوده است و همین مسئله است که بر اهمیت و ضرورت فقه سیاسی در عصر صفوی می افزاید. وضعیت ویژه شیعیان در این دوره (که برای نخستین بار در تاریخ اسلام از حاشیه به هسته قدرت سیاسی دعوت شده بودند)، تقابل ایران با امپراطوری عثمانی و نهایتاً دیپلماسی ویژه ایران با دنیای اروپا، سه موضوع سیاسی اساسی و مورد تأمل مکتب اصفهان بوده است که به ضمیمه تحولات درونی فقه شیعه، موضوع پژوهش حاضر است که در آن تلاش شده تا با رویکرد معرفت شناسی درجه دوم که مقتضی گزارش از بیرون و خارج قضایا می باشد، مناسبات فقه و سیاست (نه ضرورتاً فقه سیاسی) در عصر صفوی مورد بررسی قرار گیرد.
منابع مشابه
مناسبات فقه و اخلاق
این مقاله، برآن است تا تمایز علم اخلاق با فقه را مورد بررسی قرار دهدکه عبارتاند از: 1. محمول گزارههای فقهی احکام پنجگانة تکلیفی است و محمول گزارههای اخلاقی، خوب/ بد، بایسته/ نابایسته و درست/ نادرست؛ 2. حکم فقهی دغدغة استحقاق ثواب و عقاب دارد، اما حکم اخلاقی دغدغة سعادت؛ 3. گزارههای فقهی دارای جعل و اعتبار شرعی از ناحیة خداست، درحالیکه گزارههای اخلاقی انشای قانونی الهی و جعل و اعتبار ...
متن کاملمناسبات فقه و اخلاق
این مقاله، برآن است تا تمایز علم اخلاق با فقه را مورد بررسی قرار دهدکه عبارتاند از: 1. محمول گزاره های فقهی احکام پنج گانه تکلیفی است و محمول گزاره های اخلاقی، خوب/ بد، بایسته/ نابایسته و درست/ نادرست؛ 2. حکم فقهی دغدغه استحقاق ثواب و عقاب دارد، اما حکم اخلاقی دغدغه سعادت؛ 3. گزاره های فقهی دارای جعل و اعتبار شرعی از ناحیه خداست، درحالی که گزاره های اخلاقی انشای قانونی الهی و جعل و اعتبار شرعی...
متن کاملمقدمهاى بر مناسبات فقه و حکومت
فقه شیعه، فقه اداره نظام معاش و معاد آدمى و عجین با حکومت است و تمامى مقررات و قوانین اسلام، براساس دولت و حکومت و تشکیلات، بنا نهاده شدهاند. این مهم را مىشود از روح حاکم بر اسلام و تکتک ابواب و مسائل فقهى فهمید. نویسنده در این مقاله به طور مبسوط به این مسئله مهم و حیاتى پرداخته و مناسبات فقه و حکومت را مورد بحث و بررسى قرار داده است. حاصل اینکه موضوعات و مسائل فقهى در مقایسه با فقه از چند ح...
متن کاملمدخلى بر مناسبات فقه و تمدن
درباره فقه و نسبت آن با تمدن، دیدگاههاى مختلفى وجود دارد. برخى هیچ نسبتى میان این دو برقرار نمىبینند. گروه دیگرى نسبتى حداقلى میان فقه و تمدن قائلند; و گروهى نیز فقه را شرط اساسى تمدنسازى قلمداد مىکنند. سنجش نسبت فقه و تمدن با دو نگاه، قابل بحث و بررسى است. در یک نگاه، فقه موجود مورد مطالعه قرارگرفته، نسبت آن با تمدن سنجیده مىشود; اما در نگاه دیگر، فقه مطلوب مطمح نظر است و با نگاه به آن، ن...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
راهبرد فرهنگجلد ۹، شماره ۳۶، صفحات ۸۷-۱۱۲
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023